e-pimohtâtamihk paskwâw mostos meskanaw

kihci-paskwâwimostoswak kakîŵetahihcik isi paskwâw, pâ-pêyak pêyakoskânêsiwin

A solitary bison grazes peacefully in the golden grasses of the National Bison Range. Photo by Kayla MacInnis

This feature story, written and reported by Kayla MacInnis, was translated into nêhiyawêwin (Plains Cree) by Dorothy Thunder from Little Pine First Nation in Treaty 6. Dorothy is a language keeper, educator and full-time Cree instructor in the Faculty of Native Studies at the University of Alberta. A narration of the story from Dorothy can also be found below.

This translated story, co-published with The Narwhal, has been condensed from its original version in English, which can be found here.


êpihkonâkwâki waskôwa ispimihk ispî ê-mâmawêhticik ohci Montana First Nation ê-pôsicik nâway âwatâswâkanihk, ê-pimâpowicik ê-osâwâk paskwâw ê-wî-nitawi-kanawâpamâcik mihcêt paskwâwimostoswa.

mitâtaht omâcîwak, kahkiyaw ê-pôsicik nâway ê-pihkonâkosit 2023 Dodge Ram Warlock, pêyâhtik ê-nawasônâcik kamâcîhk: ê-apisîsit moscosis ahpô êtikwe nân’taw ê-nîsopiponêt.

Treyvon Pipestem, oyahiwêw pâskisikêw, oyapahcikêw êkwa pâskisikêw nistam. mêtoni sêmâk, mihcêt pisiskiwak wâsakâmeskawewak kâ-paskisôt pisiskiw e-nâkateyimâcik pâmayes kawâyinohtecik kâ-apisâsik sakâhk.

omâcîwak pimitisahwêwak êkwa ayiwâk nistwâw pâskiswêwak isko ê-kawatahwâcik ana kâ-nawasôniht mostos. piyisk paskwâw mostos ê-pâhksinit, pisiskiwak ahtohtêwak. mihcêt kâ-wîcîwêcik, êkweyâc ê-mâcîcik, ê-kiskinohamâkêcik wâhkôtowin ohci ayisiyiniw êkwa paskwâw mostos.

“namoya ê-kiskeyihtamân tân’si kêspayik êwako ôma mâcîwin,” Kyra Northwest, ê-ohcît Montana First Nation itwêw. “mêtoni nipîkwêyihtamihikon. mihcêtwâw nimâton.”

nipêhtên ôma mâcîwin ê-mekwâpimâcihoyân Vancouver isi Montana, ê-natonikêhk kakwê-nisitohtamihk pêhcinâway êkwa mêkwâc tân’si ôki kêhcinâ paskwâwimostoswak paskwâhk êkwa tân’si mâmawinitowina ê-isi-atoskâtahkik kâwê-ka-pimâtisicik. êkwa ê-kî-nohtê-nâtonikêyân niya tipiyaw êkwa aniskac wahkômâkanak asci ôki kâ-sohkisicik wâwîpac ê-pawâtahkik.

Travelling the Buffalo road in August through the homelands of several Indigenous nations that have begun rematriating bison on the plains. Map by Kevin Ilango / The Narwhal

otipêyimisowak niwâhkômâkanak ê-kî-mâcîcik êkwa êkî-wîkicik ê-wâhkômâcik paskwâw mostoswa — êkwa nikiskiwêhên ê-kî-isinâkwâki paskwâwa mitâtahtomitanaw askiy pêhci-nâway ispî pêyakwâw kisipakihtâsowin iyikohk ê-kî-ayapohêcik nêtê ohci Alaska sakâwa isko pahkisimohtâhk maskotêwa Mexico, akâmi misiwêskamik ohci Banff isko sâkâstênohk Appalachian asinîwaciya. êkota ohci onêtawaskêwiyiniwak kekâc mêscihikwak, pahki ohcitaw ê-kakwê-nohtêkatêhihcik iyiniwak ohci paskwâw.

A photo from around 1920 of a herd of 5,000 animals in Buffalo National Park, Wainwright, Alta. Source: Glenbow Archives

anohc êkwa, asimê paskwâwimostoswak ê-wâpamihcik, mâka iyiniw mâmawinitowina ê-atoskâtahkik ka-pê-kîwêyit isi paskwâk, pâ-peyak ôhi pêyakoskânesiwina. ka-p̂e-kîwêtahihcik, otitêyihtamowin ê-kî-mâcipitahk Sto:lo omasinahikêw Lee Maracle, onahascikewin kâwe kamînonamihk askiya êkwa isihtwâwina, mistahi ê-iteyihtâkwâk ka-kistêyihtamihk pêhci-nâway êkwa anohc asci ôtê nîkânihk, êkwa ka-pimitisahamihk iyiniw wiyasiwêwin.

Montana First Nation ê-kî-mâcihk nâway ohpahowipîsimohk otaskîwâw Louis Bull Tribe. nânapô wîcihiwêwak anita newo pêyakoskânêsiwak ohci Maskwacîs, ê-ayâk apihtâkîsikanohk ohci amiskwâcîwâskahikanihk.

Kyra Northwest, a member of the Montana First Nation, stands in front of a wild rose bush—Alberta’s designated emblem. Photo by Kayla MacInnis

“nitêyihtên mâcîwin ohci pikwâwiyak kâ-wîcihiwêt kâkî-nistawêyihtam kêsi-wâhkohtocik kitayisînîminawak, askiy, êkwa kiwâhkômâkaninawak, paskwâw mostoswak,” Northwest itwêw.

“mêtoni ê-môsihtâhk kêsi-wâhkohtocik iyikohk âskaw poko ka-kiskisomikawiyahk, ka-pimâcihtâyahk, êkwa kakistêyihtamahk.  wâhkohtowin: itahkômiwêwin ahpô ê-wâhkohtohk. êkwa namoya tepiyâ kêsi-ayisînîwiyahk, mâka pokîkway kikâwînaw askiy kâ-miyikoyahk.”

Once hunted to near-extinction, Buffalo are returning to — and transforming — the plains. Photo by Kayla MacInnis

paskwâwimostos tipahamâtowin

kâ-pimâcihohk mêskanâhk, nistam ninakîwin anita Bow River Valley anita Banff National Park, ita kâ-nakiskawak Tasha Hubbard capasis ocikâstêsinowin Sleeping Buffalo Mountain.

kîspinatamâsowi-otahowêw nêhiyaw ocikâscêpayicikêw êkwa okiskinohamâkew ohci Peepeekisis First Nations mêtoni kwayask ê-atosket. nisihkâc opêhtâkosiwin kihcipîkiskwewin iyikohk owâhkômakana ê-ispihtêyimât.

Tasha Hubbard stands before Sleeping Buffalo Mountain, also known as Tunnel Mountain near Banff, Alta. Photo by Kayla MacInnis

iskwêyâc ocikâscêpayîs, Singing Back the Buffalo, ka-mâmitonêyihtamihk nîkânihk ita ôki pisiskiwak kihtwâm ka-papâmâcihocik ê-kîsi-sîpinecik ka-mescihîcik. kinwês ohci ê-sihtoskâtahk paskwâwimostos tipahamâtowin, Hubbard asci kotakak ê-masinahikâsocik êkwa kotakak paskwâwimostos natotwestamâkewak, ê-kî-pimâcihocik isi askiya Blood Tribe anita Stand Off, Alta., ka-masinahikâtehk mitâtaht ka-tôtamihk tahtwâskiy Sep. 24 ispî.

paskwâwimostos tipahamâtowin, ê-kî-masinahikâtehk onohcîtowipîsimohk 2014 ayinânew pêyakoskânêsowina, ayâwak ayiwâk 50 ê-masinahahkik êkwa astêwa 11 masinahikanisa ê-ispahâkêyimocik mâmawikamâtowin, kihtwâm isihcikêwin, êkwa ka-mînosihtâhk ohci paskwâwimostosak kâ-itêticik. ôma pimitâskowi-tipahaskana ê-isihcikêcik kâwe paskwâwimostos ka-pakwâcisit, ayisk mêkwâc ê-itêyimihcik “tipênimâkan” osâm ohci pêhcinâway ê-kipahikâsot, itwewin namoya ê-nahiskahkik kâ-pe-isi-aniskac nakatamâkêcik.

paskwâwimostoswak namoya pisiskêyihtamwak tipahaskana, êkwa kêyâpic, itakona ê-sîtastêhki nîkinikêwina ê-nakânikocik kâ-pimâcihocik. tipahamâtowin pakosêyihtakwan kisci pimohcêskanâsa ita ka-kaskihowak paskwâwimostoswak ka-atohtêcik êkwa ka-papâmâcihocik, pêyakwan kêkâc wâwâskêsiwak, maskwak, âpisimôswak, êkwa môswak. ôhi pimohcêskanâsa pokô kâ-âpacihtâk pahpiyakwan isi ohci naspitamowin pîtos isi, ka-sihtoskamihk mêtoni kâmisâk ayâwin pâpîtos isi kâ-paskwâk, ka-manâcihtâhk isihtwâwin êkwa ahcahkowin ohci iyiniwak, êkwa kehcinâ kinwês ka-nâkateyimihcik paskwâwimostoswak ka-mihcêticik kanakinamihk ayiwâk osâmi micisowin êkwa âhkosiwin pimpayiki.

More than 50 signatories to the Buffalo Treaty, established in 2014, are working together to restore bison in their homelands. Photo by Kayla MacInnis

mihcêt paskwâw mêskanawa astêwa anita pêyakwâw kâ-kî-pimiskanawêcik paskwâw mostoswak kâ-âcipicicik ê-natonahkik mîciwin, nipiy, êkwa kêsi-takahkêyihtahkwak ka-mîcisocik, ê-asinatahahkik omêskanâmiwâw mihcêt askiya ê-âhtohtêcik.

“kâ-iyinîwiyahk, kipimitisahwânawak. êkosi wîstawâw kimêskanâminaw. êkosi, wiyawâw meskanâsa. êkospî, itakona misimêskanawa.  kâ-pimâcihoyan paskwâwa, kîspin âta ê-kiskeyihtaman ahpô namoya, ê-askôhaman paskwâwimostos opimohcêskanâsa,” Hubbard itwêw.

Long before they were paved, the roads across the plains were tamped down by Buffalo herds as they roamed across a vast homeland. Photo by Kayla MacInnis

tâpiskoc kipêyakohewâmak, paskwâwimostos tâwiskam mistahi kâ-ayimak mayitôtamowin, ohpimê kâyâk, êkwa pakwâtikosiwin, mêtoni iskwahêwin ê-misiwanâcihtâhk asci anihi ayâwinakâ-sihtoskahkik. kêkâc kâ-mêscihihcik paskwâwimostoswak ê-kî-ispayik mihcêt kîkwaya ohci, asci konta wiyanihtakêhk ka-paskwatahikehk ohci manâcihcikêwin ekwa kistikewin, êkwa osâmi konta mâcîwin êkwa kameskotônikêhk pahkêkin.

nîswâw mitâtahtomitanaw askiya, North America ê-kî-wîkicik nân’taw 30 isko 60 pêyakwâw kisipakihtâsowin paskwâwimostoswak.  anohc, kâ-itêhticik astamihk, têpiyâ 2,200 paskwâwimostoswak ê-ayâcik êkwa nân’taw 10,000 sakâwimostos ê-itakocik pakwacâyik ahpô ê-kanawêyimikâsocik misiwihtê kanâta. mêtoni kêsi-mihcêticik ohci kâ-okimâwihtâkosicik êkwa ê-ohpikihihcik: ispî ohci 2021, nearly 150,000 Buffalo (kekâc 150,000 paskwâwimostoswak) ê-kî-miskawihcik kanâta kistikâna.

In the 19th century, Buffalo were hunted to near-extinction. Source: Glenbow Archives

“paskwâwimostos ka-pimâcihihcik mêtoni mistahi ka-tôtamihk kîkway,” Hubbard itwêw.

“piko ka-nîsokamâtohk. êkwa ê-mâmawaci-ispihtêyihtakwak iyiniwak namoya nâway kâhîcik kiyânaw ka-wîcihiweyahk kâ-wî-itasiwêhk kîkway, wâwîs kêhcinâ ayâwina. ka-kiskisihk poko ana iyiniw-nîkânîwin atoskâtamowin.”

ka-kîwetahihcik paskwâwimostoswak

Smooth blue aster and goldenrod often grow together in Elk Island National Park, providing vital habitat and forage for pollinators and wildlife. This pair attracts bees and butterflies, supporting the diverse ecosystem that sustains the park’s Buffalo population. Photo by Kayla MacInnis

ê-mêkwâ-itohteyân amiskwacîwâskahikanihk, nit-ati-nakîn Elk Island kanakiskawakik paskwâwimostoswak. kâpahkisimohk ê-wâsihkopayit p̂eyak tipahikan misiwê askîhk. nimiyopayihikon: paskwâwimostoswak pikwihtê ayâwak. niwâpamâwak ê-tihtipîcik askîwiwaskonâkwak asiskiy ita kâ-tihtipîcik, mostoswak êkwa moscosisak e-mîcisocik, êkwa iyikohk kâ-itikiticik âh-ayîtaw kâ-nanawiyaw-nakîcik ê-pe-wâpamâcik ôhi.

paskwâwimostoswak ê-metawêskicik, ê-pâmi-pimipahtâcik êkwa ê-nawaswâtocik, ê-ostikwânahikêcik êkwa ê-nôtinitocik, ê-tihtipihcik êkwa misipotacikêcik. ê-pimohtêhocik ê-isi-pêyakohêmicik, êwako ê-kî-wâpahtamân ê-papamohtêcik askiya pâmayês niya. mwêci, kihci-kanaweyicikêw ê-nîkânohtahât pisiskiwa ek̂wa pônîwak nâway ê-kisâtahkik, ê-osâpicik.

tahtwâw kâ-tâkiskiyân nitohpwê̂piskawâwak kwâskohcisîsak pâmwayês kâ-pimpayiciket ponî ê-kanawâpamitoyâhk. mêtoni êwako kêhcinâ ê-mâmawi-misikitit pisiskiw ê-tâwiskawak — paskwâwimostos ê-mâmawi-misikitit pisiskiw North America, ê-kisikwatit 900 kg ekwa ê-nîpawit isko nîso metres. ê-âyakaskisit kwayask ê-itâpit oskîsikwa êkwa omîstiwanihk mihcêt êkota pakitinikanak.

A Buffalo bull stands with a beard full of agrimony seeds. Photo by Kayla MacInnis

êkosi miyosiwak ê-papâmi-pakitinâcik pakitinikanak osâm ayisk ê-akopayit owayânihk ahpô omiyêstawânihk ê-papâmipicik ita kâwîkicik. ispî paskwâwimostoswak ê-sinkonisocik mîtosihk, nîpisîwahtikok, ahpô kotak waskicâyik, pakitinikanak akopayiwak owayâniwâw êkwa kamêskot-itotahêwak oskayi ayâwina.

kâkwâtikihihcik itowa, mêtoni ê-kî-ispihtêyihtâkosicik ka-mînonahkik askiya. namoya têpiya kâmîcisocik ka-mînonahkik askiy êkâ ka-misi-itakoki nîpisêwâhtikos êkwa maskosiya, mâka mostosomey ohci ka-miyo-ohpikik anita asiskiy êkwa kwasyask kêtakohk kistikêwin. ôhi maskosiya itakona ka-mîcihk êkwa ka-tâkoskâtamihk ohci pisiskiwak, ekwa kâ-miywâsik maskosiy ohci kâ-wî-miywâsiki paskwâwa — piko kîkway ê-mamisîtotamihk anima maskosiy, kahkiyaw pisiskiwak êkota paskwâw kâ-môwiht.

A solitary bison grazes peacefully in the golden grasses of the National Bison Range. Photo by Kayla MacInnis

kotak kîsikâw, kâpê-nakiskawak Kyra Northwest, namoya kîwâpamâwak paskwâwimostoswak, êkwa apsis kaskâpahtêw ê-pastêhk cîki Wood Buffalo êkota ayâw. Northwest, asci Hubbard, ê-kî-mâcipitahkik International Buffalo Relations Institute (IBRI). ôma mâmawinitowin ê-ahkamêyihtahkik ka-sipwepitahkik paskwâwimostos tipahamâtowin êkwa ka-sihtoskawâcik iyiniwa kâwê-kakîwetahâcik paskwâwimostoswa otaskîwâw.

kapêsiwin mîcisowinâhtik cîki anita Astotin Lake, Northwest itwêw namoya mihcêtwâw tâwipayin ka-wâpamihcik paskwâwimostoswak ê-ohpikicik. kêsi-kiskeyimât têpiyâ ispî kâ-kiyoket ita pisiskiwak kâ-kanaweyimihcik êkwa kanawê-mostosowêwin êkwa kêskaw ê-miskwâpamât kâ-mêkwâpimpayit.

“nohkom kî-âtotam iyikohk ê-wâhkômât,” Northwest itwew. “ê-kî-itwet ê-wâhkômakik paskwâwimostoswak osâm niya, niya, ê-kî-otinikawiyân ohci nitaskiy. ê-kî-ahikawiyan ê-menkanihkâtêhk ayâwin. ê-kî-otinikawiyân ohci nipêyakohêwamak.

Kyra Northwest gazes at the rose hips at Elk Island National Park, sharing insights about the ecological relationship between plants and animals on this land. Photo by Kayla MacInnis

“kakwâtakêyimowin iyikohk ê-pîkonamihk kêsi-wahkomiht paskwâwimostos osâm âspis ka-wâpamihcik nântaw askiy. nitêyihten wêhtinâ ati-mêskocipayin êkwa pîtos ispayin ohci pêyakoskânêsiwak kâwê ê-pê-kîwêcik paskwâwimostoswak omâmawinitowiniwâw êkwa kâwe otaskîwâw.”

Northwest itwêw pêyak mistahi kîkway êkiskinohamâkosit “tân’mayikohk aniski-wâhkohtowin êkwa pimâcihtâwin kâtoskâtamak.”

“nititêyihten mistahi kikiskinohamâkosiwina, kîkwaya kâ-kiskinohamâkosiyahk isihcikêwinihk, êkwa kîkwaya kâ-kiskinohamâkawiyahk ohci peyakohêwamak êkote anima ê-ohcipayik,” itwêw. “ê-mâmitonêyihtamihk tân’si ê-isi-nâkatôkâtitocik. ê-mâmitonêyimihcik kihci kanawêyicikewak êkwa tân’siyisi, iyikohk namoya kîkway wâhkohtowin, namoya kikîwâpamânawak askiy mêtoni kinwês, mêtoni kwêtawêyimâwak.

Banff National Park peyak ewako kikiskinohamâkonaw tân’si ôma pakwaciwin kâ-isinâkwan. ispî 2020, Northwest, Hubbard, êkwa pêyakwâyak kî-pimohtêwak ka-wâpamâcik paskwâwimostoswa.

“nikiskêyihtênân paskwâwimostoswak ôta ê-ayâcik. nikiskêyihtênân êkota ê-ocawâsimisicik, êkwa ê-tipêyimisocik êkwa pikwihtê ê-papamohtêcik. âskaw nititohtân ayâwina ita kâ-itêyihtaman namoya ka-wâpamacik mostoswak, êkwa êkota êkwa ayâwak mostoswak, êkwa tâhtwâw kâ-wâpamakik, niteyihten: pêyak kîsikâw kahkiyaw ka-itakonâwâw paskwâwimostoswak,” itwêw.

Buffalo grazing helps prevent the dominance of invasive plants such as Kentucky bluegrass and smooth brome, which were introduced to the area. Photo by Kayla MacInnis

mihcêt pêyakoskânêsiwak atoskâtamwak kâwê kapê-kîwêtahihcik paskwâwimostoswak, êkwa mâci-wâpamêwak ê-itakoyit oskihtêpak.  Northwest itwêw âtiht kêht̂e-ayak ohci Kainai First Nation wâpamêwak piyesîsa ê-pê-wayanîyit namoya wihkâc ê-wâpamâcik otaskîwâw. 

osâm paskwâwimostoswak ê-kanawêyihtahkik askiy êkwa mihcêt kotakak pisiskiwa, kâpê-wâyanîcik nawât êwako ka-wanipayik kîkway. pê-kîwemakan askiy, êkwa pê-kîwemakana nikamowina, isihcikewina, êkwa kâki-isi-itakoki paskwâwa.

‘kipaskwâwi-asiskiya anihi ohci ita ka-ayâcik paskwâwimostoswak’

ka-pimipayi paskwâw anita Alberta êkwa Saskatchewan, êwako ê-isi-kiskeyihtamân paskwâwimostos mêskanaw, kêsi-wâpahcikâtêhk isi askiy ka-wâhkohtamihk. kâ-kitocik êkwa kâ-wâsaskotêpayik wâhyawês — ôhi paskwâw mâyikîsikâwa ispayinwa ohpahowipîsimohk ê-osâmi-kistêhk êkwa ka-miyimawâk ispî kâ-nîpik — paskwâw maskosiy isimâkwan askiy êkwa e-kanâcimâkwak.

Melissa Arcand, asiskiy enakacîtât êkwa ê-ohcît ohci Muskeg Lake Cree Nation, ê-nohtê-miywanahk ka-miyopayik ka-wâhkohtocik iyiniwak êkwa askiy ka-nistawêyihtahkik pêhci-nâway awahkânihkêwin êkwa ka-atoskâtamihk miyowihcêhtowin êkwa askiy ta-nâkatêyihtamihk.  ê-wî-wît-atoskemât Hubbard ohci ka-kîwêcik paskwâwimostoswak, kânîsohkamawâcik iyiniw okiskinohamâkana.

Melissa Arcand stands at newo asiniak, the Buffalo Jump at Wanuskewin, which means “Four Stones” in Cree. Photo by Kayla MacInnis

“nipakosêyimowin, ôta kâ-wîtatoskêmakik [International Buffalo Relations Institute) êkwa nitawâcîcikêwak, mahti kîspin atoskêwin kâ-itôtamahk ohci paskwâwimostoswak ê-miyopahikocik mâmawinitowina kâ-kakwê pe-kîwêtahahcik, ahpô kâ-kakwê-minopitahkik otaskîwâw,” itwêw.

kiyâm âta ita paskwâwimostoswak ê-namatakocik ayiwâk mitâtahtomitanaw mînâpihtaw, askiy kêyâpic kakanawêyihtamwak wiyawâw kêsinistawêyimihcik, ê-ayâmakahk askîhk êkwa manicôsak.

“kîkwây ê-mâmawi-miywâsik asiskiya, kiyâm âta ê-pîkonamihk, kêyâm ê-kîmwêstâcihkamihk êka ê-meskocipayik ohci kistikêwin, kêyâpic mistahi ê-nistawêyihtakwak 10,000 askiya, namoya têpiyâ nâway 100 askiya ahpô 20 askiya,” Arcand itwêw.

“nipaskwâw asiskiya anihi ita ka-kanawêyimihcik paskwâwimostoswak ayisk ê-osihcikêmakahkik ohci kâ-mîcisocik, ita maskosiya êkota kâstehki, ohci omêyiwâw.”

The vast, open spaces and seemingly endless fields of blue stem prairies highlight the subtle relationship between various elements of this ecosystem. Sagebrush, with its silver-gray leaves and aromatic scent, thrives in these prairies not just as a standalone plant but as a vital component of the ecosystem. Prairie grasses, with their diverse species and varying heights, create ground cover and food for animals and support the sagebrush by preventing erosion and maintaining soil health. Photo: Kayla MacInnis / The Narwhal

‘̂êkosi kisâstaw niwâhkômâkanak ê-pê-kîwêcik’

âcimowin ohci paskwâwimostoswak kâ-mihcêticik National Bison Range anita Montana, kaskitew ayasit, ê-ohcîmakahk anita ohci paskwâwimostos tipahamâtowin êkwa ê-misâk âcimowin ohci iyiniw kanawêyicikêw.  ôki pisiskiwak apsis ê-itakocik opaspîwak ohci “Great Slaughter.”

êkosi itastêw pêyakwâyak ayisiyiniwak, okosisa Peregrine Falcon Robe, ê-kiskêyimiht isi Little Falcon Robe, ê-kî-atâwêt kîwâci moscosisak isi Flathead Reservation. pîyisk kâkî-wanihtâcik otaskîwâw, poko ka-atâwâkecik mostoswa. kanâta kihcio-okimânâhk poko kâ-nohtê-atâwêyit.

mitanaw askiya, peyakoskânêsiwak asci National Bison Range kî-nôtinitowak kâwe-ka-miyicik askiya êkwa ka-paminâcik paskwâwimostoswa. okocîniwâw kî-tâpwêtawâwak kisepîsimohk pêyak ê-akimiht, 2020, kâwe askiy ê-mîyicik.

A winding road curves through the golden grasslands of the National Bison Range. In August, the range glows in sun-drenched shades of yellow and gold, where bison slowly graze across the landscape off in the distance. Photo by Kayla MacInnis

Leroy Little Bear ana kaskitew ayâsit okihci-kiskinohamakew metoni ewîcihitâsot kâ-osihtâhk êkwa kâ-âhkamêyihtahk kâpacihtahk paskwâwimostos tipahamâtowin. mamahtawi-apacihcikanihk, ê-kikiskahk pakiwayân ê-masinipayit paskwâwimostowa ispî Hubbard êkwa Northwest ê-mekwâ-pîkiskwâtocik — Little Bear niwihtamâk anima tipahamâtowin ê-ohcîmakahk ohci mihcêt pîkiskwatitowina ohci iyiniw nîkânîwak êkwa mâmawinitowina.

“wâpamik oskayak, pêhtamwak âcimowina, pêhtamwak nikamowina, wîcihiwêwak isihtwâwina. mâka kâpaspâpiyan wâsênamawinihk, namoya kîkway kawâpamâwak paskwâw mostoswak,” Little Bear itwêw.

kâ-kakwêcimikawiyân tân’si ê-itamahcihoyân ka-ayâwakik Blackfoot pisiskiwak, Little Bear itwêw, “tâpiskoc niwâhkômâkanak ê-pê-kîwecik.”

Leroy Little Bear. Submitted photo

“ninitawikiyokawâwak. nêtê paskeskanâhk. ekota wiyawâw otaskîwâw. papâmâcihocik pikwihtê. êkote nititohtânân ê-nitawi-nikamostamawâyahkik. âskaw, nipehtâkonânak êkwa pê-itohtêwak. ayiwâk ayisiyiniwak kâ-kiskeyimâcik paskwâwimostos, miywâsin.”

ê-pasikoyân êkwa ê-itâpiyân anita apahkwâtew ohci awa nikaskitewi Bronco ê-pimohtahoyân., nikanawâpamâwak mihcêt pisiskiwak ê-papâmi-mîcisocik anita tîtipîw ispatinâwa National Bison Range. wêhtinâ ê-waskawîcik mâka ohcitaw, âskaw ê-nakîcik ka-micisocik êkwa pasakoscêskawêcik. metoni nimiyomahcihon ê-kanawâpamakik pîhawawâskêwêyâk, êkosi ayisk anima kakî-ispayik.

nimâmitonêyihtên tânitahto kiyânaw kikaskeyihtamêyihtênaw ka-nakatamahk mamâtawi-apacihcikan pimâtisiwina êkwa kâwê kawâhkohtamahk askiy êkwa ahcahkowi kitimâtâsowin kâki-itôtamihk. paskwâwimostoswak maskihkîwiwahk. kikiskinohtahikonawak êkwa kikiskinohamâkonawak tân’si kêsi-pimâtisihk.

“nititeyihtên paskwâwimostoswak ê-sîpêyihtahk kinwês isko ayisiyiniwak ê-miskwêyihtahkik kîkway ka-itôtahkik,” Hubbard niwîhtamâk.  “nitêyihtên ê-takohtêyahk ita êswêpayik ita ê-apâhkawâyâcik.”

ê-mêkwâ-pimipayiyân mêskanawa êkwa akâmi-tipahâskâna, ê-kîwâtahk askiy êkwa misiwihtê ôtênawa, ninitawâpênên askiy kîspin kîkway ka-itakot paskwâwimostos.  namoya nânapô nân’taw êkwa pikwihtê, kâkî-itakocik astêyiwa kayâs itwahikana, mêskanâsa ê-isiyihkâtêhki, êkwa âcimowina ê-kî-pêhtamân Banff isko Missoula. 

micwêmwaci masinahikâtêhk pahki kipêyakoskânêsiwin pêhci nâway ê-masinahikâtêhk, êkwa nîkân asci.

A young Buffalo surrounded by its herd. Photo by Kayla MacInnis

Author


Kayla MacInnis

Latest Stories